Wciąż jeszcze niewiele o nich wiemy. W zasadzie od niedawna zaczęliśmy je tak naprawdę poznawać. Jedno jest pewne, te gigantyczne zwierzęta zasługują na nasz respekt i to z wielu powodów.
Czytaj dalej i poznaj bliżej te niesamowite zwierzęta.
Wieloryby są „naj”
Wieloryby, czyli ssaki zaliczane do infrarzędu waleni, żyją na Ziemi od ok. 50 milionów lat. Zdaniem naukowców właśnie teraz są w szczytowym stadium rozwoju. Nigdy wcześniej nie były tak duże i wyspecjalizowane.
Niektóre gatunki mogą ważyć nawet 190 ton (np. płetwal błękitny). Są więc masywniejsze od zauropodów (dinozaury), a to były największe zwierzęta lądowe, jakie kiedykolwiek stąpały po Błękitnej Planecie.
Wieloryby zamieszkują głębokie wody oceanów, do których mamy utrudniony dostęp. Podziwiamy je za inteligencje, kulturę i łagodność. Jest coś, co fascynuje nas w nich szczególnie. Chodzi oczywiście o ich tajemniczy śpiew. Niektórzy lubią przy nim zasypiać…
Dlaczego wieloryby śpiewają?
Komunikacja akustyczna jest nie do przecenienia w świecie waleni. Gdyby opierały się tylko na zmysłach wzroku i węchu z pewnością by nie przetrwały. Korzystają więc z tego, że dźwięk w wodzie rozchodzi się z prędkością ponad czterokrotnie większą niż w powietrzu (cząsteczki cieszy znajdują się bliżej siebie niż cząsteczki gazu).
Plotki, ploteczki
Śpiew wielorybów jest zaawansowaną sztuką konwersacji na bardzo duże odległości. Melodie pokonują nie setki a tysiące kilometrów.
Echolokacja
Ponadto wydawanie dźwięków pomaga waleniom zorientować się w przestrzeni (tzw. echolokacja). Co jak co, ale wieloryby to prawdziwe obieżyświaty. Znają na pamięć wszystkie podwodne autostrady. Przemieszczają się po nich płynnie i z charakterystyczną dla siebie gracją.
Amory
Wielorybom śpiew służy do czegoś jeszcze. W okresie godowym samce wyśpiewują serenady, którymi czarują swoje przyszłe wybranki i odpędzają ewentualnych rywali. Co ciekawe, pieśni te przekazywane są z pokolenia na pokolenie.
Mamy więc do czynienia z istnym przekazem kulturowym — imponujące, prawda? Trzeba też zaznaczyć, że pieśni cały czas ewoluują.
Jak powstaje dźwięk
W odróżnieniu od nas, wieloryby nie mają strun głosowych, a mimo to wydają dźwięki o gigantycznym natężeniu. Tworzą je za pomocą elastycznego worka krtaniowego. W wielkim skrócie, powietrze z płuc wędruje do worka, gdzie zaczyna rezonować. Powstały w ten sposób dźwięk osiąga tak duże natężenie, że jest słyszany przez inne osobniki oddalone o tysiące kilometrów.
Wielorybnictwo
Nie zawsze darzyliśmy te majestatyczne kolosy należytym szacunkiem. Dopiero po II wojnie światowej zaczęliśmy prawnie regulować odławianie wielorybów. Wielorybnictwo ma długą i niechlubną historię.
W Japonii początki tej działalności sięgają 12 000 p.n.e. Dziś międzynarodowy obrót mięsem waleni jest zabroniony. Małe wielorybnictwo przybrzeżne jest jednak dozwolone w Japonii, Norwegii i Grenlandii — ta kwestia co roku budzi spore kontrowersje.
Jak długo żyją
Warto nadmienić, że wieloryby są długowieczne. Średnia długość życia wielorybów to ok. 70-80 lat, najstarsze osobniki mają aż 200 lat.
Wybrane gatunki wielorybów
- Płetwal błękitny – największe stworzenie na Ziemi
- Humbak — żadne zwierze tak pięknie nie wyskakuje z wody
- Wal szary – kocha dalekie podróże (w trakcie migracji pokonuje 23 tys. km)
- Finwal — w dwie sekundy wdycha 1500 litrów powietrza
- Kaszalot – potrafi zanurkować na głębokość 1,5 km
Skoro już jesteśmy w wodzie, sprawdźmy, czy rekiny naprawdę są aż tak groźne?
Zdjęcie tytułowe: Gabriel Dizzi/Unsplash