Richard D. James, znany szerzej pod pseudonimem Aphex Twin, to jeden z najbardziej enigmatycznych twórców muzyki elektronicznej ostatnich dekad.
Pochodzi z malowniczej Kornwalii w Wielkiej Brytanii. Od początku swojej działalności unika mediów. Rzadko udziela wywiadów. Mimo to jego muzyka zdobyła międzynarodowe uznanie i miała ogromny wpływ na rozwój wielu gatunków muzycznych – od ambientu, przez techno, po eksperymentalne formy IDM (Intelligent Dance Music).
Muzyczne początki
Richard James zainteresował się muzyką już w dzieciństwie. Jako nastolatek konstruował własne instrumenty i eksperymentował z dźwiękiem. Pierwsze kawałki stworzył na komputerze Sinclair ZX81 (z pamięcią 1 KB!), co dowodzi jego niezwykłej pomysłowości. Kiedy miał 14 lat wyprodukował pierwsze autorskie kompozycje. Studiował inżynierię elektroniczną.
Pod pseudonimem Aphex Twin zaczął wydawać na początku lat 90. Jego debiutancki album „Selected Ambient Works 85–92” (1992) uznawany jest dziś za klasykę gatunku ambient, a nawet za jeden z najważniejszych albumów w historii całej muzyki elektronicznej.
Styl i estetyka
Twórczość Aphex Twina charakteryzuje się dużą różnorodnością – od spokojnych, ambientowych struktur, po skomplikowane konstrukcje rytmiczne i agresywne, niejednoznaczne formy. Wciąż wykorzystuje własnoręcznie stworzone instrumenty i oprogramowanie. Trudno go zaszufladkować.
Wiele jego teledysków, np. do utworów „Come to Daddy” i „Windowlicker”, zyskało status kultowych, dzięki współpracy z reżyserem Chrisem Cunninghamem i oryginalnej, niepokojącej estetyce.
Nagrody i uznanie
W 2015 r. Richard D. James otrzymał Nagrodę Grammy w kategorii Best Dance/Electronic Album za album „Syro” (2014). Była to jego pierwsza statuetka Grammy. Co ciekawe, artysta nie pojawił się osobiście na gali i nie odebrał nagrody – zgodnie ze swoją niechęcią do wystąpień publicznych i komercyjnych wydarzeń branżowych.
Poza Grammy Aphex Twin zdobył liczne wyróżnienia krytyków oraz ogromny szacunek w środowisku artystycznym. Jego twórczością inspirują się tacy artyści jak Thom Yorke (Radiohead), Björk, Flying Lotus czy Kanye West.
Muzyka Aphexa w filmach
Utwory Aphex Twina były wykorzystywane w wielu filmach, serialach, projektach multimedialnych oraz na pokazach mody (np. u Alexandra McQueena). Można je usłyszeć m.in. w:
- „Children of Men” (2006),
- „Marie Antoinette” (2006) w reżyserii Sofii Coppoli,
- „Gummo” (1997) – niezależny film Harmony’ego Korine’a.
Ciekawostki i wizerunek artysty
Aphex Twin wydał setki utworów pod różnymi pseudonimami: m.in. AFX, Caustic Window, Polygon Window, The Tuss.
W 2014 r. promował nowy album „Syro” za pomocą tajemniczego sterowca z logo Aphex Twin, który pojawił się nad Londynem.
Artysta podobno mieszkał przez pewien czas w dawnym banku przerobionym na studio nagraniowe.
W wywiadach (udzielanych bardzo rzadko) przyznaje, że część swojej muzyki komponuje we śnie i zapisuje ją po przebudzeniu.
Podsumowanie
Aphex Twin pozostaje postacią owianą tajemnicą. W świecie, w którym wielu artystów opiera swoją karierę na autopromocji, konsekwentnie stawia na autentyczność i innowacyjność. Z nim nigdy nic nie wiadomo. Element zaskoczenia w jego działalności wydaje się być kluczowym.
Znasz DJ Shadowa? Przeczytaj nasz wpis poświęcony samplowaniu: Didżej, który samplowanie wyniósł do rangi sztuki.
Zdjęcie tytułowe, ilustracyjne: frank garza/Unsplash